Een toeslagenstelsel zonder voorschotten geeft zekerheid en rust

Publicatiedatum 01-10-2025, 10:58 | Laatste update 05-11-2025, 9:02

Voor veel mensen in Nederland zijn toeslagen onmisbaar om mee te doen in de maatschappij. Toeslagen zijn pas echt een steun als mensen de toeslagen niet hoeven terug te betalen. En als de mensen die er recht op hebben toeslagen ook daadwerkelijk aanvragen. Zonder angst voor terugvorderingen. Daarom roept Dienst Toeslagen in de Stand van de Uitvoering 2025 op tot een dialoog met ministeries en politiek.

Binnen het huidige stelsel lopen we tegen grenzen aan van wat we kunnen doen. Bijvoorbeeld als het gaat om uitzonderingen op de regel. Om specifieke groepen te ondersteunen, zijn er in de wet talloze uitzonderingen vastgelegd. We moeten het doolhof van uitzonderingen doorbreken, zodat het stelsel minder complex wordt. Dit maakt het beter te begrijpen voor burgers en makkelijker uit te voeren door medewerkers.

Maatwerk is niet genoeg

Met maatwerk lukt het om in individuele situaties verschil te maken. Dat helpt veel mensen, maar is reparatie achteraf. En maatwerk alleen is niet genoeg. Er zijn fundamentele keuzes en structurele oplossingen nodig. Het is gemakkelijker om gehuwden en geregistreerd partners automatisch aan te wijzen als toeslagpartners, als zij op hetzelfde adres wonen.

Een ander groot knelpunt zijn terugvorderingen. Mensen hebben alleen iets aan toeslagen als ze die niet terug hoeven te betalen. Want terugbetalen leidt tot financiële onzekerheid en problemen als mensen hun voorschotten moeten terugbetalen. Dat moet anders.

Samen keuzes maken

In de Stand van de Uitvoering 2025 deelt Dienst Toeslagen de ontwikkelingen, signalen en knelpunten vanuit de uitvoering. Dat doen we aan de hand van 4 stellingen over de knelpunten in het toeslagenstelsel: terugbetalen, niet-gebruik, uitzonderingen en beschikbaarheid van gegevens.

Op basis van deze stellingen willen we het gesprek aangaan met ministeries, politiek en andere betrokkenen, zoals maatschappelijk dienstverleners. Het doel is om samen toe te werken naar een beter, eenvoudiger en rechtvaardiger stelsel.